Κουρκουμάς το «μυστικό» των Ινδών στο πιάτο σας

Κουρκουμάς! Παρατηρώντας σχολαστικά τα συστατικά που αναγράφονται στην ετικέτα ενός τροφίμου με κίτρινο χρώμα (ζελέ, μαργαρίνη, μαρμελάδα, κατεργασμένο τυρί ή ακόμα και παγωτό), συχνά διαπιστώνουμε την αναφορά ενός πολύ διαδεδομένου στις ανατολικές χώρες μπαχαρικού, του κουρκουμά, ή της βασικής ενεργής του ουσίας, της κουρκουμίνης. Ξέρουμε όμως τι ακριβώς είναι; H κουρκουμίνη είναι μια φυσική χρωστική ουσία που εμπεριέχεται στον κουρκουμά και χρησιμοποιείται στην κατασκευή της σκόνης κάρι, προσδίδοντάς της το χαρακτηριστικό κίτρινο χρώμα. Ωστόσο η χρήση της δεν περιορίζεται στην κουζίνα, μια και η κουρκουμίνη όπως φαίνεται έχει και ευεργετική επίδραση στον ανθρώπινο οργανισμό. Γεύση και υγεία Εκτός από τη χρήση του ως μπαχαρικό, ο κουρκουμάς χρησιμοποιείται στην Ινδία για θεραπευτικούς σκοπούς εδώ και αιώνες. Πρόσφατα στοιχεία αποδεικνύουν ότι η κουρκουμίνη προστατεύει τον οργανισμό από ασθένειες, ενώ έχει γενικότερη ευεργετική επίδραση στην ανθρώπινη υγεία. Έτσι βοηθά στην πρόληψη και τη θεραπεία των κρυολογημάτων και χρησιμοποιείται ως θεραπευτικό μέσο για την ανακούφιση πόνων και φλεγμονών. Παράλληλα αποτελεί πρώτης τάξης αντιβιοτικό εξωτερικής χρήσης, προλαμβάνοντας βακτηριακές λοιμώξεις στα τραύματα και επιταχύνοντας τη διαδικασία της επούλωσης. Η κουρκουμίνη είναι γνωστή και για τις ευεργετικές ιδιότητές της στο ήπαρ, καθώς μελέτες σε πειραματόζωα έχουν δώσει ενδείξεις ότι μπορεί να το προστατέψει από ένα μεγάλο αριθμό βλαβερών ουσιών, όπως το τετραχλωρίδιο του άνθρακα, τη βενζόλη και το διχλωροβενζόλιο. Οι ουσίες αυτές ανήκουν σε μια ομάδα οργανικών χημικών ουσιών που είναι πιθανό να διηθηθούν στον υδροφόρο ορίζοντα ή να καταλήξουν σε λίμνες, από εργοστάσια χημικών, πλαστικών ή πετρελαίου ή ακόμα και δεξαμενές αποθήκευσης βενζίνης, μολύνοντας το νερό που πίνουμε. Άλλα επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι η κουρκουμίνη μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης στον οργανισμό, με αποτέλεσμα να έχει προστατευτική δράση σε αρτηριακές παθήσεις και γενικότερα στα καρδιαγγειακά νοσήματα. Αντικαρκινική δράση Επιστημονικά δεδομένα που έχουν προκύψει από μελέτες κυρίως σε πειραματόζωα υποδεικνύουν ότι η κουρκουμίνη έχει ισχυρές αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικές και αντικαρκινικές ιδιότητες. Η φυσική αυτή χρωστική ουσία φαίνεται ότι καταστέλλει την καρκινογόνο δράση των πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (ουσιών που δημιουργούνται κατά το παρατεταμένο ψήσιμο του κρέατος) και εμποδίζει τη δράση ενζύμων που επιταχύνουν την αρνητική έκβαση ορισμένων καρκίνων. Σε άλλες μελέτες φαίνεται ότι βοηθάει στην πρόληψη της εμφάνισης όγκων και αποτρέπει τη δημιουργία καρκίνου του προστάτη και του μαστού. Παράλληλα, επιδημιολογικά στοιχεία έδειξαν ότι οι Ινδοί που στη διατροφή τους χρησιμοποιούν μεγάλες ποσότητες κουρκουμίνης έχουν μικρότερα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Σύμπτωση ή ακόμα μία ευεργετική δράση του κουρκουμά και της κουρκουμίνης του; Όλες οι παραπάνω εξελίξεις τα τελευταία χρόνια οδήγησαν στην αύξηση του επιστημονικού ενδιαφέροντος για το ευεργετικό, όπως όλα δείχνουν, μπαχαρικό και τις ιδιότητές του, λόγω της διαφαινόμενης θετικής του επίδρασης στην ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο, οι έρευνες θα πρέπει να συνεχιστούν ώστε να γίνουν απολύτως κατανοητοί οι μηχανισμοί δράσης του σε κυτταρικό και γενετικό επίπεδο. Του Κωνσταντίνου Ξένου, κλινικού διαιτολόγου, Μ.Sc. in Nutritional Medicine - University of Surrey, διευθυντή Τμήματος Γονιδιακής Διατροφής & Eρευνας Θρέψης «Ευρωκλινικής Αθηνών» http://www.myworld.gr