Βιταμίνη Β12 και χορτοφαγία

Βιταμίνη Β12 και χορτοφαγία
Η βιταμίνη Β12 ή αλλιώς κυανοκοβαλαμίνη ανήκει στην ομάδα των βιταμινών Β (σύμπλεγμα Β). Έχει πολλές σημαντικές λειτουργίες για το οργανισμό. Ενδεικτικά αναφέρουμε :

1. αποτελεί τμήμα συνενζύμων
2. είναι απαραίτητα για τη σύνθεση του DNA,
3. συμμετέχει στη σύνθεση της μυελίνης(βρίσκεται στο νευρικό ιστό)
4. συμμετέχει στην ωρίμανση των ερυθρών αιμοσφαιρίων κ.α

Η Β12 έχει μία ιδιαιτερότητα: βρίσκεται αποκλειστικά σε ζωικά τρόφιμα. Για την ακρίβεια συντίθεται στα φυτοφάγα ζώα, σε βακτήρια και σε μύκητες. Οι διατροφικές πηγές της Β12 είναι τα εντόσθια (καρδιά, νεφρά, συκώτι), το κρέας γενικά, τα ψάρια, τα θαλασσινά, το τυρί , το αυγό και το γάλα.

* Τί συμβαίνει λοιπόν με τα άτομα που ακολουθούν μία αυστηρά χορτοφαγική διατροφή;

Καταρχάς πρέπει να αναφέρουμε ότι η βιταμίνη Β12 αποθηκεύεται στο συκώτι. Τα αποθέματα μπορεί να κρατήσουν από 5 έως 7 χρόνια περίπου. Έτσι, ένα άτομο που θα ακολουθήσει για ένα σχετικά μικρό χρονικό διάστημα χορτοφαγική διατροφή δε θα αντιμετωπίσει προβλήματα από την έλλειψη της Β12.

Από την άλλη, άτομα που ακολουθούν για χρόνια αυστηρή χορτοφαγική διατροφή θα παρουσιάσουν έλλειψη. Αυστηρή χορτοφαγική διατροφή σημαίνει ότι αποφεύγουν, όχι μόνο το κρέας αλλά κάθε τι που προέρχεται από ζώα πχ αυγά, γάλα, ψάρι, αυγά ψαριού (σε ακραίες περιπτώσεις ακόμα και το μέλι->μέλισσα).

* Ποιά είνα τα προβλήματα που προκύπτουν από την έλλειψη βιταμίνης Β12;

Συμπτώματα ανεπάρκειας Β12 (κυανοκοβαλαμίνης)
Ανορεξία
Κακοήθης αναιμία
Απώλεια βάρους
Κατάθλιψη
Δύσπνοια
Νευρικές βλάβες
Γλωσσίτιδα
Παράλυση
Παράταση χρόνου αιμορραγίας
Επίσης πρέπει να ανεφερθεί ότι η έλλειψη βιταμίνης Β12 έχει συνέπειες στην ανάπτυξη των παιδιών.

* Τί μπορεί να κάνει ένας αυστηρός χορτοφάγος (vegan) προκειμένου να αποφύγει την ανεπάρκεια της Β12;

Η μία λύση έγκειται στην εισαγωγή ορισμένων ζωικών τροφών στη διατροφή του όπως γάλα, αυγά, ίσως ακόμα και ψάρι ή θαλασσινά. Αυτό εξαρτάται από τις προσωπικές του επιλογές και πεποιθήσεις.

Εάν δεν είναι διατεθειμένος να αλλάξει διατροφικές συνήθειες η άλλη λύση είναι η πρόσληψη συμπληρώματος βιταμίνης B12.

* Σε ποιές άλλες περιπτώσεις εκτός από την χορτοφαγία μπορεί να παρουσιαστεί ανεπάρκεια βιταμίνης Β12;

Για να απορροφάται σωστά από τον οργανισμό η βιταμίνη Β12 είναι απαραίτητη η ύπαρξη του ενδογενούς παράγοντα (ιntrinsic factor), μίας πρωτεΐνης που παράγεται στο στομάχι.

Όταν δεν υπάρχει αυτός ο ενδογενής παράγοντας τότε παρουσιάζεται έλλειψη βιταμίνης Β12.
Αυτό μπορεί να συμβεί στις εξής περιπτώσεις:

1. κακοήθης αναιμία
2. αφαίρεση στομάχου
3. παρασιτικές λοιμώξεις

Επίσης μπορεί να παρατηρηθεί ανεπάρκεια της βιταμίνης Β12 σε ηλικιωμένα άτομα.
http://thematadiatrofis.blogspot.com/

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ

Η βιταμίνη Β12 είναι διαθέσιμη σε δισκία, σε κάψουλες και σε ενέσιμες μορφές βρίσκεται σε πολλά πολυβιταμινούχα συμπληρώματα. Ανεπάρκεια της Β12, λόγω έλλειψης ενδογενούς παράγοντα, γενικά θεραπεύεται με τη χορήγηση κοβαλαμίνης παρεντερικά. Ωστόσο, μια έρευνα έδειξε πως η χορήγηση ημερησίως 2mg Β12 από το στόμα ήταν το ίδιο αποτελεσματική με την ενδομυϊκά χορήγηση 1mg Β12 μια φορά το μήνα.

Σε περιπτώσεις ανεπάρκειας χρειάζονται 2 με 25 μg Β12 ημερησίως.

Η βιταμίνη Β12 εμπλέκεται στην ανακύκλωση των συνενζύμων του φυλλικού οξέος και στην αποσύνθεση της βαλίνης. Απαιτείται, επίσης, για τη μυελινοποίηση των νεύρων, την αναπαραγωγή των κυττάρων, την αιμοποίηση και τη σύνθεση των νουκλεοπρωτεϊνών. Τρεις βιοχημικές αντιδράσεις απαιτούν την παρουσία της βιταμίνης Β12 ως μεθυλ-κοβαλαμίνης ή ως αδενοσυλ-κοβαλαμίνης:

1) Η μετατροπή της ομοκυστεΐνης σε μεθειονίνη,
2) Η μετατροπή του L-μεθυλμαλονυλο-CoA σε ηλέκτρυλο-CoA,
3) Ο ισομερισμός της L-λευκίνης και της β-λευκίνης.


Το ασφαλές ανώτερο όριο είναι 3000mcg ανά ημέρα.
http://iatreion.gr/

ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

Η βιταμίνη Β12 μπορεί περιστασιακά να προκαλέσει διάρροια και κνησμός στο δέρμα. Επίσης υπερβολικές δόσεις επίσης, μπορεί να επιδεινώσουν την ακμή.

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ

Με φάρμακα

Αλκοόλ: Υπερβολική πρόσληψη μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση της βιταμίνης Β12.
Μπορεί να ελαττώσουν την απορρόφηση της Β12 οι αμινογλυκοσίδες, τα αμινοσαλικυλικά, η χλωραμφενικόλη, η χολεστυραμίνη, η κολχικίνη, η μετφορμίνη, τα μεθυλντόπα, τα από του στόματος αντισυλληπτικά, οι ανταγωνιστές του υποδοχέα Η2 της ισταμίνης κ.α.

Τα αντιβιοτικά μπορεί να αλληλεπιδράσουν με μικροβιολογικές εξετάσεις προσδιορισμού ερυθροκυτταρικής Β12 και Β12 ορού (ψευδή χαμηλά αποτελέσματα).

Το χλωριούχο κάλιο (τροποποιημένη απελευθέρωση): Παρατεταμένη χορήγηση μπορεί να ελαττώσει τα επίπεδα της Β12 και οι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων: Παρατεταμένη θεραπεία μπορεί να ελαττώσει τα επίπεδα ορού της Β12.

Με θρεπτικά συστατικά

Φυλλικό οξύ: Μεγάλες δόσεις οι οποίες χορηγούνται κατ΄ επανάληψη μπορεί να ελαττώσουν τα επίπεδα της Β12 στο αίμα.

Βιταμίνη C: Μπορεί να καταστρέψει την Β12 (αποφυγή της πρόσληψης μεγάλων δόσεων βιταμίνης C μέσα σε μία ώρα από την πρόσληψη Β12 από το στόμα).

ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ

Η βιταμίνη Β12 δεν πρέπει να χορηγείται για τη θεραπεία της ανεπάρκειας, εάν δεν έχει προηγηθεί πλήρης διάγνωση (χορήγηση >10μg ημερησίως μπορεί να προαγάγει αιματολογική αντίδραση σε ασθενείς με ανεπάρκεια φυλλικού οξέος).

Εγκυμοσύνη και θηλασμός

Τα συμπληρώματα μπορεί κάποιες φορές να απαιτούνται (ιδιαίτερα σε γυναίκες χορτοφάγους). Δεν έχουν αναφερθεί προβλήματα με τη χορήγηση φυσιολογικών δόσεων.
www.mednutrition.gr/